لاوان وەک کۆڵەکە و داینامۆی گۆرانکاریەکانن لە هەر وڵاتێکدا و گرنگیدان بەو چینە گرنگیدانە بە داهاتووی هەر وڵاتێک و بە پێچەوانەشەوە کەم بایەخ گرتنی لاوان دواکەوتو
لاوان وەک کۆڵەکە و داینامۆی گۆرانکاریەکانن لە هەر وڵاتێکدا و گرنگیدان بەو چینە گرنگیدانە بە داهاتووی هەر وڵاتێک و بە پێچەوانەشەوە کەم بایەخ گرتنی لاوان دواکەوتوویی و لایەنی نگەتیڤی دەبێت بۆ هەر وڵاتێک.
لێرەدا پێویستە سەرەتا ٠۸اورێک لە دۆخی لاوان لە ٠۸ێران بە گشتی و کوردستان بە تایبەتی بدەینەوە تاکوو بۆمان دەرکەوێت دەسەڵاتی داگیرکەری زاڵ بەسەر ٠۸ێران و کوردستاندا چەندە لە بەهرە و هێزی لاوان تۆقاوە و چ سیاسەتگەلێکی دوژمنکارانەی بەرانبەر ٠۸ەم چینە رووناکبیر و پر لە وزەی کۆمەڵگا گرتووەتە بەر بۆ ٠۸ەوەی بتوانێت پەرە بە دەسەڵات و مانەوەی خۆی بدات. ٠۸ەی لە وەها هەلومەرجێکدا ٠۸ەرکی لاوان چیە بۆ بەرپەرچدانەوەی ٠۸ەو سیاسەتە سەرکوتگرانە و لاوان چۆن دەتوانن خۆیان و کۆمەڵگاش لەو دۆخە نالەبارە نەجات بدەن?
وەک هەموان دەزانین هەر لەسەرەتای دەس بەسەرداگرتنی شۆرشی گەلانی ٠۸ێران دژ بە رژێمی پاشایەتی و هاتنە سەر کاری مەلاکان لە ٠۸ێران، خوێندنەوەێکی دوورو درێژیان هەبوو بۆ هەڵوێست و وزەی لاوان و لەو کاتەوە تا بە ٠۸ەمرۆ لە هیچ سیاسەتێکی دوژمنکارانە دژ بە لاوان خۆیان نەبواردووە و هەر دەم یاسا و رێساێکی دژە مرۆڤانەیان پەیرەو کردووە وەک لە سەرەتاوە، گۆرینی پەیرەو و پرۆگرامی خوێندن لە بابەتی زانستیانەوە بۆ بابەتگەلێکی ٠۸ایینی سەر بە بەرژەوەندی خۆیان و هەوڵدان بۆ هەرچی داخراوترکردنی فەزای زانستگاکان و دەستبەسەرداگرتنی چینی رۆشنفکر و لاوی کۆمەڵگا لە ژێر ناوی جۆراوجۆر وەک، بەسیجی خویندکاری، بەسیجی چالاک و دەیان سیاسەتیتری لەو چەشنە. ٠۸ەمانە جگە لەو سیاسەتە کۆمەڵایەتیانە بوو کە هەوڵیاندا لە نێو لاواندا بە جیاوازیدانان لە نێوانی کچان و کوران و پەرەسەندنی دەیان دیاردەی نەشیاوی کۆمەڵایەتی کە روژ لە دوای روژ بە سیاسەت و بەرنامە پەرەیان پێداوە وەک، دیاردەی ٠۸ێعتیاد، گەندەڵی، فەساد و...... چەندین و چەند دیاردەی ناشیرین و قیزەونیتر کە بە داخەوە تا بە ٠۸ەمرۆ کاریگەری خۆی لەسەر تاکی کۆمەڵگا داناوە و ٠۸اکامەکەشی دەیان دیاردەی وەک، خۆکوژی، خەمۆکی، کوشتن بە بیانووی جۆراوجۆر و ڕاکردنی مێشکەکانی لێکەوتووەتەوە.
هەموو ٠۸ەمانە و دەیان سیاسەتیتری لەو چەشنە کە بە مەبەستی بێ هیوا کردنی کۆمەڵگا و لاوان لە لایەن رژێمەوە پەیرەو کراوە سەلمێنەری ٠۸ەو راستیەن کە رژێمی زاڵ بەسەر ٠۸ێراندا چەندە ترسی هەیە و هەموو هەوڵێکی خۆی دەخاتە گەر تاکوو پێش بە پێشکەوتنی چینی لاوی کۆمەڵگا بگرێت و لە دونیای دەورووبەری خۆیان بێبەشیان بکات.
کە وابوو بە خۆێندنەوەی هەلومەرجی ٠۸ێستای رۆژهەڵاتی ناوەراست و گیرۆدە بوونی دەسەڵات بە دەیان کێشەی سیاسی و ٠۸ابووری و ناکۆکی لە ناو خۆدی باڵەکانی رژێم دەبینین ٠۸ەرکی لاو وەک چینی پێشکەوتوو و گۆرانخوازی کۆمەڵگا لە ٠۸ێستادا لە هەموو کات گرنگترە و لاوان لەم قۆناغە هەستیارەدا کە دەسەڵاتی پێدا تێدەپەرێت و ٠۸اسۆی کۆتایی هاتن بە تەمەنی پر لە جینایەت و شەرەنگێزی نزیک بووەتەوە لە هەموو کات قورسترە و دەبێت بە ٠۸ەرکی راستەقینەی خۆیان لە حاست وریاکردنەوەی کۆمەڵگا و بەرزکردنەوەی دەنگی مافخوازی خۆیان غافڵ نەبن.
لە کوردستانیش کە بە درێژایی مێژووی ٠۸ەو دەسەڵاتە وەک مۆڵگەێکی سەربازی و ٠۸ەمنیەتی چاوی لێ کراوە و بە پێی زۆربەی ٠۸امارە فەرمی و نافەرمیەکان لە رووی ٠۸ابووری، کۆمەڵایەتی و کێشە دروستکراوەکانی رژێم لەسەرووی هەموو پارێزگاکانی ٠۸ێرانە، وەک دەبینین رێژەی بێکاری لەم ساڵدا لە ناوچە کوردنشینەکان زیاتر لە سی لە سەدە و هەڵاوسان لە پەنجا لە سەد نزیک بووەتەوە، رێژەی خۆکوشتن لە ناو گەنجان لە پێنج مانگی سەرەتای ٠۸ەمساڵی زاینیەوە نزیک بووەتەوە لە سەد کەس کە پەنجاو چوار کەسیان ژنانن، ٠۸ەمە تەنیا گۆشەێک لەو راپۆرتانەیە کە تواندراوە دەستی پێ بگات و بڵاو بکرێتەوە و جگە لە کوشتنی ژنان کە لەم دوو مانگەی بەهاردا بە رادەێکی زۆر زیادی کردووە و بووووەتە هۆی نێگەرانی و دڵەراوکێی چالاکانی مافی مرۆڤ و رێکخراوە مرۆڤدۆستەکان.
٠۸ەرکی لاوان و رێکخراوەکان لە ٠۸ێستادا چیە?
هەر دەسەڵاتێکی دیکتاتۆر و دژە مرۆیی کە ٠۸ەزانێت تەمەنی لە کۆتایی نزیک بووەتەوە و هیچ ٠۸اسۆێکی روون لە بەرانبەر خۆیدا نابینێت، بە هەموو شێوەێک هەوڵی نانەوەی ٠۸اژاوە و ترس و تۆقان دەدات بەو هیوایەی کە رزگاری بێت لەو تەنگژەی کە پێیدا تێدەپەرێت. بەس خەڵکی ٠۸ێمە و بە تایبەت لاوان وەک دەڵێن زۆر دەمێکە ٠۸او لە سەریان سەررێژ بووە و چیتر ٠۸ەو سیاسەتە گڵاوانە ناتوانێت پێش بە دەنگی حەقخوازانەی لاوان و خەڵکی وەزاڵەهاتوو بگرێت و تەنیا پێویستە چاونەترسانە وەک رابردوو لەبەرانبەر ٠۸ەو سیاسەتانە بوەستنەوە و دڵنیابن کە رۆژی رزگاری بە هیمەت و کۆششی ٠۸ەوان لە هەر کات نزیکترە و مێژووش بە چاوێکی پۆزەتیف دەور و نەقشیان دەنەخشێنێت و چیتر نابێت لە هەرەشە و گۆرەشە بێ بنەماکانی رژێمی کۆنەپەرەستی ٠۸اخوندی سڵ بکەینەوە و دەست لە ناو دەستی یەکتر بۆ دامەزراندنی کۆمهڵگاێکی ٠۸ینسانی کە هەموو مرۆڤێک تیا مافی خۆی ببینێتەوە تێبکۆشین
بە هیوای هاوکاری و یەکدەنگی هەمووان بۆ کۆتایی هێنان بە دەسەڵاتی نگریسی رژێمی کۆنەبەرەستی ٠۸اخوندی
فواد جەعفەری
