lawan

ڕێکخراوی لاوانی خه‌باتی کوردستانی ئێران
Iranian Kurdistan Khabat Youth Organization

پاش نزیک بە یەک مانگ لە دەستبەسەر کرانی خوێندکارێکی کوردی خەڵکی شاری مەهاباد، هیچ هەواڵێک لە چارەنووسی لەبەر دەستدا نییە.
بەپێی راپۆرتی هەواڵدەریی کوردپاØ› سابیر شێخ عەبدوڵڵا، کە خوێندکاری کارناسی باڵای زانکۆی عەلامە تەباتەبایی تاران بووە، رۆژی ٢٤ی رەشەممەی ساڵی ١٣٩٢ی هەتاوی لەلایەن هیزە لیباس شەخسییەکانەوە لە شاری مەهاباد دەستبەسەر و رەوانەی شوێنێکی نادیار کراوە. سەرچاوەیەکی ئاگادار راگەیاندØ› ئەو خوێندکارە کوردە پاش گەڕانەوە لە زانکۆی عەلامە تەباتەبایی تاران بەرەو شاری مەهاباد، لەلایەن هێزە لیباس شەخسییەکانەوە لەو شارە بەرەوڕووی دەستبەسەر کران بۆتەوە. دەگوترێت، هێزە لیباس شەخسییەکان پاش دەستبەسەر کردنی سابیر شێخ عەبدوڵڵا، چوونەتە ماڵی باوکی ئەو چالاکە خوێندکارییە و لەپ‌تاب و کەرەستە شەخسییەکانی ناوبراویشیان زەوت کردووە. هەتا کاتی بڵاوبوونەوی ئەم هەواڵە، سەرەڕای بەدواداچوونی بنەماڵەکەی، هیچ زانیارییەک لەمەر هۆکاری دەستبەسەر کردن و شوێنی راگیرانی ئەو خوێندکارە کوردەی خەڵکی شاری مەهاباد لەبەر دەستدا نییە.

خۆکوژی دوو لاوی کورد له‌ شاره‌کانی سه‌قز و مه‌ریوان

به‌ پێی راپۆرتی هه‌واڵده‌رییه‌کان، کچێک لەشاری سقز بە چەکی راو کۆتایی بەژیانی خۆی هێناوه‌. به‌ پێی ئه‌م راپۆرته‌، رۆژی یەکشەممە ١٧‌ی خاکەلێوە کچێک بەناوی "کەژاڵ قادری" خەڵکی شاری سەقز بە چەکی "تاپڕ" کۆتایی بەژیانی خۆی هێناوە. هەتا ئێستا هۆکاری خۆکوژیی ناوبراوو روون نەبۆتەوە و تەرمه‌که‌یشی لە پزیشکی دادوەریی ئەو شارە لەژێر پشکنین دایە و رادەستی بنەماڵەکەی نەکراوەتەوە. هه‌روه‌ها له‌ شاری مه‌ریوان لاوێک به‌ ناوی عەبدوڵڵا واحیدی، تەمەن ٢٠ ساڵ و کوڕی عەلی، لە قەبری دەروێش لە نزیک گۆلی زرێبار خۆی هەڵواسیوه‌ و کۆتایی بەژیانی خۆی هێنا. جێگه‌ی باسه‌ که‌ ئەو لاوە کوردەی خەڵکی "دانیکەش"ی سەربە شاری سەوڵاوا و دانیشتووی گەڕەکی "مەردۆخ"ی شاری مەریوان بووە، رۆژی ١٤ی خاکەلێوە خۆی کوشتووە و تەرمەکەی پاش دوو رۆژ دۆزراوەتەوە.

له‌ماوه‌ی یه‌ک ساڵدا ١٠ هه‌زار و ٥٠ ٠ خوێندکار ئێرانیان جێهێشتووه‌

محه‌ممه‌د حه‌سه‌ن یۆسفی به‌رێوه‌به‌ری گشتی کاروباری خوێندکارانی ناوخۆی وه‌زاره‌تی زانسته‌کان له‌ ئێران رایگه‌یاند، له‌ماوه‌ی ساڵی رابردوو ١٠ هه‌زار و ٥٠ ٠ خوێندکار بۆ درێژه‌ی خوێندن ئێرانیان جێهێشتووه‌. هه‌واڵده‌ری ئیرنا رایگه‌یاند له‌ ئێستا دا زیاتر له‌ ٦٠ هه‌زار خوێندکاری ئێرانی له‌ ده‌ره‌وه‌ خه‌ریکی درێژه‌دان به‌ خوێندنن که‌ به‌ هۆی ته‌حریمه‌کانه‌وه‌ له‌گه‌ڵ کێشه‌ی جۆراوجۆر رووبه‌روون. ئێران ساڵیانێکی دوردرێژه‌ له‌گه‌ڵ دیارده‌ی هه‌لاتنی مێشکه‌کان رووبه‌روویه‌ و به‌ پێی لێپرسراوانی رژیم سالانه‌ ١٥٠ هه‌زار پسپۆری ئێران به‌ره‌و ده‌ره‌وه‌ کۆچ ده‌که‌ن.

له‌مه‌و به‌دوا بوترێ : گۆلی پێشووی ورمێ

گۆلی ورمێ که‌ له‌نێوان دوو پارێزگای ئازه‌ربایجانی رۆژهه‌لات و ئازه‌ربایجانی رۆژئاوا دایه‌، گه‌وره‌ترین گۆلی ناوخۆی ئێران و دووهه‌مین گۆلی ئاوی سۆری جیهانه‌. ئه‌و گۆله‌ که‌ شوێنی ژیانی چه‌ندها جۆری گیایی و بوونه‌وه‌رییه‌، له‌مه‌ترسی ووشک بوونی ته‌واو دایه‌. تایبه‌ت کردنی ٩٠ له‌سه‌دی سه‌رچاوه‌کانی ئاویی ناوچه‌که‌ بۆ به‌شی کشت و کاڵ، بوون به‌ هه‌ڵمی زۆر ئاوه‌که‌ به‌ هۆی گه‌رما و لێدانی له‌راده‌به‌رده‌ر بیری ئاو له‌ هۆکاره‌کانی ووشک بوونی ئه‌و گۆڵه‌ ده‌زانرێ.

دۆزرانه‌وه‌ی دوو په‌یکه‌ره‌ له‌ ناوچه‌ی سه‌قز

له‌ ناوچه‌ی سه‌قز په‌یکه‌ره‌ی مێژوویی ژن و مێردێک له‌ قه‌دی شاخی بالوقایه‌ دۆزرایه‌وه‌، که‌ به‌ وته‌ی یه‌کێک له‌ مێژوونووسانی شاره‌که‌، ده‌کرێ وه‌رچه‌رخان له‌ مێژووی ئه‌و ناوچه‌یه‌دا دروست بکات.

دۆزرانه‌وه‌ی دوو په‌یکه‌ره‌ له‌ ناوچه‌ی سه‌قز

ساڵی رابردوو به‌هۆی ته‌قینه‌وه‌ی مین ٥٢ که‌س له‌ کوردستانی ئێران بوونه‌ قوربانی

ته‌قینه‌وه‌ی مین هه‌‌ڕه‌شه‌یه‌کی گه‌وره‌یه‌ له‌سه‌ر ژیانی دانیشتووانی ناوچه‌ سنوورییه‌کانی کوردستانی ئێران یان ئه‌و که‌سانه‌ی به‌و شوێنانه‌دا هاتووچۆ ده‌که‌ن. له‌ ساڵی رابردوو ٥٢ که‌س به‌هۆی ته‌قینه‌وه‌ی مین له‌ کوردستان بوونه‌ته‌ قوربانی، که‌ له‌ونێوه‌دا ١٧ که‌سیان کوژراون و ٣٥ که‌سی دیکه‌ش بریندار بوون. له‌ کۆی ئه‌و رێژه‌یه‌ زۆرترین حاڵه‌ت له‌ پارێزگای ئیلام تۆمار کراوه‌ که‌ ١٦ جار مین به‌ دانیشتووانی ئه‌و پارێزگایه‌دا ته‌قیوه‌ته‌وه‌. هه‌روه‌ها له‌ پارێزگای کرماشان ٧ حاڵه‌ت، له‌ پارێزگای سنه‌ ١٤ حاڵه‌ت و له‌ پارێزگای ورمێ ١٥ حاڵه‌تی ته‌قینه‌وه‌ی مین تۆمارکراوه‌. له‌ماوه‌ی شه‌‌ڕی ٨ ساڵه‌ی نێوان عێراق و ئێراندا زۆربه‌ی ناوچه‌کانی نێوان باشوور و رۆژهه‌ڵاتی کوردستان مینرێژ کراون. حکومه‌تی ئێران له‌ساڵی ١٩٨٧ه‌وه‌ ده‌ستی به‌ هه‌ڵگرتنه‌وه‌ی مین کردووه‌. کارناسان ناوچه‌ مینڕێژکراوه‌کانی ئێران و رۆژهه‌ڵاتی کوردستان به‌ ٣ ملیۆن هێکتار واتا ١٢ ملیۆن دۆنم زه‌وی به‌راورد ده‌که‌ن. به‌ پێی ئاماره‌ فه‌رمییه‌کان له‌نێوان ساڵه‌کانی ١٩٨٨ بۆ ٢٠ ٠ ٤ له‌ ئێران و رۆژهه‌ڵاتی کوردستان ٨٠ ٠ که‌س به‌هۆی ته‌قینه‌وه‌ی مین گیانیان داوه‌ که‌ له‌و نێوه‌دا هاونیشتمانیانی مه‌ده‌نی پشکی شێریان به‌رکه‌وتووه‌

کوردێک بوو بە باشترین زۆرانبازی جیهان

زۆرانبازێکی خەڵکی شاری سنە کە بۆ وڵاتی ئازەربایجان یاری دەکات، وەکوو باشترین زۆرانباز لە ئاستی جیهاندا دەستنیشانکرا.

رژێمی ئێران نه‌وت به‌ هه‌رزان ده‌فرۆشێت به‌ روسیه‌

برژێمی ئاخوندیئێران سه‌رقاڵی واژۆ کردنی رێکه‌وتننامه‌ێکه‌ له‌گه‌ڵ روسیه‌ به‌ ئه‌رزشی ٢٠ میلیارد دۆلار بۆ فرۆشتنی نه‌وتی هه‌رزان به‌و ولاته‌ و وه‌رگرتنی که‌ل و په‌ل به‌ جێگای نه‌وته‌که‌ی. پێی راپۆرتی هه‌واڵده‌ری رۆیترز، سه‌رچاوه‌ ئاگاداره‌کان له‌و رێکه‌وتننامه‌یه‌ بلاویان کردووه‌ته‌وه‌ که‌ مسکۆ مه‌دره‌کی پێویست بۆ کرینی رۆژانه‌ ٥٠ ٠ به‌رمیل نه‌وت له‌ رژێمی ئاخوندی له‌ بڕی دانی که‌ل و په‌لی رووسی ئاماده‌ کردووه‌ و له‌ ئێستادا سه‌رقاڵی وتووێژه‌. جێگه‌ی باسه‌ که‌ ئه‌و که‌ل وپه‌لانه‌ پێداویستی نیزامی له‌ خۆ ناگرێت و به‌ وته‌ی سه‌رچاوه‌ێکی ئێرانی ئه‌و رێکه‌وتننامه‌یه‌ بۆ ماوه‌ی دوو یان سێ ساڵی داهاتووه‌ که‌ نرخی نه‌وتی رژێم له‌ چاوو بازاره‌کانی جیهان به‌ هه‌رزانتر به‌ روسیه‌ ده‌درێت. پێشتر ئه‌مریکا ئه‌و کرده‌وه‌یه‌ی به‌ جێگای نیگه‌رانی ناوو لێ بردبوو.

که‌م بوونه‌وه‌ى رێژه‌ى به‌شدارى ئافره‌تان له‌ که‌رتى ئابوورى

بەپێی راپۆرتی نوێی ناوەندی ئاماری ئێران، رێژەی بەشداریی ژنان لە بواری ئابووری لەو وڵاتەدا رووی لە کەمی کردووە، بەجۆرێک کە کەمترە لە وڵاتانی وەک ئەفغانستان، پاکستان، قەتەڕ و وڵاتانی دیکەی ناوچەکە. بەپێی ئەم راپۆرتە، لە ماوەی کەمتر لە پێنج ساڵی رابردوودا بەشداری ژنان لە ئابووری ئێراندا ٤% کەمتربووەتەوە. که‌ به‌ باوه‌رى شاره‌زایانى ئه‌و بواره‌ سیاسه‌تى هه‌ڵه‌ و یاساى پیاوسالارى رژێمى ئاخوندى و نه‌بوونى ئه‌منییه‌تى کۆمه‌لایه‌تى هۆکارى سه‌ره‌کین بۆ که‌مبوونه‌وه‌ى رێژه‌ى به‌شدارى ئافره‌تان له‌ کاروبارى ده‌ره‌وه‌ى ماڵ و مانه‌وه‌یان له‌ ناوو ماڵه‌کاندا.

کچە خوێندکارێکی بۆکانی بە ٢ ساڵ زیندانیی تەعلیقی مەحکووم کرا

لە درێژەی رەوتی دەستبەسەر کردن و فشار بۆ سەر چالاکانی خوێندکاریی کورد، کچە خوێندکارێکی کوردی خەڵکی شاری بۆکان و خوێندکاری زانکۆی پەیام‌نووری ئەو شارە، لەلایەن دادگای ئینقلابی شاری مەهابادەوە بە زیندانی تەعلیقی مەحکووم کرا. بەپێی راپۆرتی هەواڵدەریی کوردپاØ› ئەفسانە بایزیدی تەمەن ٢٨ ساڵ، کچی ئەبووبەکر و خوێندکاری زانکۆی پەیام‌نووری شاری بۆکان، بە تۆمەتی هاوکاری لەگەڵ یەکێک لە حیزبە کوردییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی رژێمی ئاخوندی ئێران حوکمی ٢ ساڵ زیندانیی تەعلیقی بۆ بڕایەوە. ئەو کچە خوێندکارە کوردە، رێکەوتی ٢٥ی خەزەڵوەری ساڵی ١٣٩٢ هاوڕێ لەگەڵ براکەی بەناوی شاهۆ بایزیدی لەلایەن ‌هێزە ئیتلاعاتییەکانەوە لە ماڵی خۆیاندا دەستبەسەر و پاش ٢٣ رۆژ راگیران لە ئیدارەی ئیتلاعاتی شاری بۆکان، بە دانانی ١٠ ٠ ملیۆن تمەن بارمتە ئازاد کرا.

لە یەکێک لە نەخۆشخانەکانی شاری سنە بەهۆی ئاسەواری پاڕازیت، لە یەک رۆژدا نزیک به ١٥ منداڵی نوقسان لە دایک بوونە.

بەپێی راپۆرتی ئاژانسی هەواڵدەریی کوردپا لە نەخۆشخانەی بێعسەتی شاری سنە لە یەک رۆژدا زیاتر لە ١٥ منداڵ لە دایک بوونە، کە تەنیا ٣ منداڵیان کە خەڵکی گوندەکانی ناوچەی دیواندەرە بوونە، بە ساخی لە دایک بوونە.

گــــووتـاری رووخـان

دروشمی رووخاندنی ده‌سه‌ڵات له‌ ناو بزووتنه‌وه‌ی رزگاریخوازانه‌ی گه‌لی کورد له‌ کوردستانی ئێران یه‌ک له‌و بابه‌ته‌ هه‌ستیار و گرینگانه‌یه‌ که‌ داکۆکیکار و نه‌یاری خۆی هه‌بووه‌ و هه‌نووکه‌ش بابه‌تێکی جێگه‌ی تێڕامان و باس و دیالۆگی ره‌وته‌ سیاسیه‌ جیاوازه‌کانی ناو کۆمه‌ڵگای کوردستانه‌. له‌ناو ئه‌و ره‌وته‌ سیاسیانه‌ سازمانی خه‌بات ی کوردستانی ئێران یه‌کێکه‌ له‌و هێزانه‌یه‌ که‌ باوه‌ری به‌ دروشمی رووخان هه‌یه‌ و له‌پێناو به‌ کرده‌وه‌ ده‌رهێنانی ئه‌و دروشمه‌....

ئاماری لەسێدارەدرانی ژنان لەساڵی ٩٢

لەساڵی رابردوودا، حوکمی سێدارەی ٢٥ ژن لەزیندانەکانی رژێمی ئاخوندی ئێران جێبەجێ‌کراوە کە ٧ حاڵەتیان لەزیندانەکانی ورمێ‌و کرماشان بەڕێوەچووە.
به‌ پێی راپۆرتی هەواڵدەریی کوردپا، لەساڵی ١٣٩٢دا، ٢٥ ژن لەگرتووخانەکانی ئێران ئێعدام کراون و سەرجەمیان بە هۆی "ئەنجامدانی تاوانی کۆمەڵایەتی" بەتایبەت بازرگانی بەمادەهۆشبەرەکان لەسێدارە دراون. زۆرترین ئاماری لەسێدارە دانی ژنان لەزیندانی ناوەندی ورمێ‌بە ٦ حاڵەت و زیندانی ناوەندی زاهیدان بە ٥ حاڵەت، بووە. بەپێی ئاماره‌کان، ٧٢%ی لەسێدارەدانی ژنان بە تاوانی بازرگانی بەمادەهۆشبەرەکان ئەنجام دراوە و هەروەها ١٦% حاڵەتیشیان کوشتنی بەئەنقەست و سێ‌حاڵەتیش ناڕوون بووە. جێگه‌ی باسه‌ که‌ لەحاڵی حازردا زیاتر لە١٠ ژن لەزیندانەکانی قرچەکی وەرامین چاوەڕوانی بەڕێوەچوونی حوکمی لەسێدارەدانیانن، کە سەحەر مەهابادی تەمەن ٢٧ ساڵ و ریحانە جەباری بۆ وێنە لەو کەسانەن.

وتووێژ لەگەل بەرێز فواد جەعفەری بەرپرسی ناوەندی لاوانی خەباتی کوردستانی ئێران

لە دیمانەیکدا لەگەل ماڵپەری لاوانی خەبات کاک فواد جەعفەری بەرپرسی ناوەندی لاوانی خەباتی کوردستانی ئێران تیشک دەخاتە سەر بارودۆخی لاوانی کوردستانی ئێران هەروەها پەیوەندی لەنێوان رێکخراوەکانی لاوانی رۆژهەلات و باسکردن لە دەرئەنجامەکانی کۆنفرانسی یەکەمی لاوانی رۆژهەلات لەبارەیی بارودۆخی لاوان کوردستانی ئێران دەلێت "بەداخەوە لە کوردستانی ئێران بەهۆیی سیاسەتی بەئەنقەستی رژێم لاوان لە ئێستادا لە بارودۆخێکی نالەباردان ، خوێندکاران دوایی تەواوکردنی خوێندن هەلی کاریان بۆ نارەخسێت و بێکار دەبن" هەروەها دەلێت " ئەو لاوانەی کە بە هۆی هەژاری و دەستکۆرتی بنەماڵەکانیانەوە پەنا دەبەن بەر کاری سەخت و تاقەت پرۆکێنی کۆڵبەری بەرەوو رووی تەقەی راستەوخۆی هێزە نیزامییەکانی رژێم دەبنەوە " هەر لەو دیمانەیەدا فواد جەعفەری ئاماژە بۆ ئەوەدەکات کە لە ئێستادا پەیوەندییەکی باش لە نێوان رێکخراوە سنفیەکانی تایبەت بەلاوان لە کوردستانی ئێراندا هەیە دەلێت "پەیوەندی ناوەندی لاوانی خەبات لەگەڵ رێکخراوەکانی تایبەت بە لاوان بە تایبەتی لە کوردستانی ئێران پەیوەندیێکی دۆستانە و دوو لایەنەیە و ئێمە لەگەڵ هەموو رێکخراوەکان پەیوەندی و هاوکاریمان هەیە و پێکەوە کاری هاوبەش دەکەین" هەر لە درێژیی دیمانەکەدا بەرێز جەعفەری پێی وایە کە لاوان دەتوانن دەوری کاریگەریان هەبێت لە نزیک بوونەوەیی حیزبەکانی رۆژهەلات.

ساڵانە بەهۆی هەوای پیسەوە، (٨) ملیۆن کەس دەمرن

تادێت رێژه‌ی‌ پیس بونی‌ هه‌وا له‌ جیهاندا به‌رز ده‌بێته‌وه‌و به‌ پێی‌ راپۆرتێکیش ساڵانه‌ (٨) ملیۆن که‌س له‌ جیهاندا به‌هۆی‌ هه‌وای‌ پیسه‌وه‌ ده‌مرن.
به‌ پێى راپۆرتى هه‌واڵده‌رییه‌کان، رێکخراوی‌ ته‌ندروستی‌ جیهانی‌ له‌ راپۆرتێکدا ئاشکرایکرد، به‌هۆی‌ پیسبونی‌ هه‌واوه‌، ساڵانه‌ (٨) ملیۆن که‌س لە جیهاندا ده‌مرن، که‌ (٤) ملیۆن و (٣٠ ٠ ) هه‌زار که‌سیان به‌هۆی‌ پیسی‌ هه‌وای‌ ناو ماڵه‌وەیە و (٣) ملیۆن و (٧٠ ٠ ) هه‌زاریش تریشیان به‌هۆی‌ پیسی‌ هه‌وای‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ماڵەکانەوەیە.فرانک کیلی‌، به‌رێوه‌به‌ری‌ کۆمه‌ڵه‌ی‌ توێژینه‌وه‌ی‌ ژینگه‌ی‌ له‌ زانکۆی‌ (کینکز کولیدج) له‌ شاری‌ له‌نده‌نی‌ پایته‌ختی‌ به‌ریتانیاو یه‌کێک له‌ به‌شداربوانی‌ ئاماده‌کردنی‌ ئه‌و راپۆرته‌ ئاشکراکرد، هه‌وای‌ پیس ده‌بێته‌ هۆی‌ ره‌قبونی‌ ماسولکه‌کانی‌ دڵ و له‌ سیه‌کاندا به‌ شێوه‌یه‌کی‌ به‌رده‌وام که‌ڵه‌که‌ ده‌بێت تا وا له‌و که‌سه‌ ده‌کات به‌ به‌به‌رده‌وامی‌ هه‌وای‌ پیس هه‌ڵده‌مژێت به‌ شێوه‌بیه‌کی‌ هێواش بمرن. وتیشی‌ "چاره‌سه‌ری‌ پیس بونی‌ هه‌وا ته‌نها لای‌ به‌رپرسانی‌ وڵاتانی‌ زلهێزه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ هه‌وا وه‌ک ماده‌کانی‌ تر نیه‌، ناتوانرێت هه‌ڵنه‌مژرێت".تادێت رێژه‌ی‌ پیس بونی‌ هه‌وا له‌ جیهاندا به‌رز ده‌بێته‌وه‌و به‌ پێی‌ راپۆرتێکیش ساڵانه‌ (٨) ملیۆن که‌س له‌ جیهاندا به‌هۆی‌ هه‌وای‌ پیسه‌وه‌ ده‌مرن.
به‌ پێى راپۆرتى هه‌واڵده‌رییه‌کان، رێکخراوی‌ ته‌ندروستی‌ جیهانی‌ له‌ راپۆرتێکدا ئاشکرایکرد، به‌هۆی‌ پیسبونی‌ هه‌واوه‌، ساڵانه‌ (٨) ملیۆن که‌س لە جیهاندا ده‌مرن، که‌ (٤) ملیۆن و (٣٠ ٠ ) هه‌زار که‌سیان به‌هۆی‌ پیسی‌ هه‌وای‌ ناو ماڵه‌وەیە و (٣) ملیۆن و (٧٠ ٠ ) هه‌زاریش تریشیان به‌هۆی‌ پیسی‌ هه‌وای‌ ده‌ره‌وه‌ی‌ ماڵەکانەوەیە.فرانک کیلی‌، به‌رێوه‌به‌ری‌ کۆمه‌ڵه‌ی‌ توێژینه‌وه‌ی‌ ژینگه‌ی‌ له‌ زانکۆی‌ (کینکز کولیدج) له‌ شاری‌ له‌نده‌نی‌ پایته‌ختی‌ به‌ریتانیاو یه‌کێک له‌ به‌شداربوانی‌ ئاماده‌کردنی‌ ئه‌و راپۆرته‌ ئاشکراکرد، هه‌وای‌ پیس ده‌بێته‌ هۆی‌ ره‌قبونی‌ ماسولکه‌کانی‌ دڵ و له‌ سیه‌کاندا به‌ شێوه‌یه‌کی‌ به‌رده‌وام که‌ڵه‌که‌ ده‌بێت تا وا له‌و که‌سه‌ ده‌کات به‌ به‌به‌رده‌وامی‌ هه‌وای‌ پیس هه‌ڵده‌مژێت به‌ شێوه‌بیه‌کی‌ هێواش بمرن. وتیشی‌ "چاره‌سه‌ری‌ پیس بونی‌ هه‌وا ته‌نها لای‌ به‌رپرسانی‌ وڵاتانی‌ زلهێزه‌، له‌به‌ر ئه‌وه‌ی‌ هه‌وا وه‌ک ماده‌کانی‌ تر نیه‌، ناتوانرێت هه‌ڵنه‌مژرێت".

ڕێژەی لەسێدارەدان لەئێران‌و عێراق لەزیادبووندایە

بەپێی ڕاپۆرتێکی ڕێکخراوی لێبوردنی نێودەوڵەتی ساڵی ڕابردوو لەهەریەک لەئێران‌و عێراقدا ڕێژەی لەسێدارەدان بەشێوەیەکی بەرچاو زیادیکردووە. بەپێی ڕاپۆرتەکە لەساڵی (٢٠ ١٣) (٧٧٨) حاڵەتی لەسێدارەدان لەجیهاندا تۆمارکراوە، بەراورد بەساڵی (٢٠ ١٢) لەسەدا (١٥) زیادیکردووە، بەشێوەیەک لەساڵی (٢٠ ١٢) (٦٨٢) حاڵەتی لەسێدارەدان تۆمارکراوە. لەڕاپۆرتەکەدا ئاماژە بەوەکراوە کە لەساڵی ڕابردوودا ڕێژەی لەسێدارەدان لەهەریەک لەئێران‌و عێراق زیادیکردووە، بەجۆرێک لەئێران (٣٦٩) کەس‌و لەعێراقدا (١٦٩) کەس لەسێدارەدراوە. هەروەها لەسعودیە (٧٩) کەس‌و ئەمەریکا (٣٩) کەس لەسێدارەدراوە. لەئێستادا لەسەر ئاستی جیهان نزیکەی (٢٢) وڵات سزای لەسێدارەدان جێبەجێدەکەن. بەردەوام لەلایەن ڕێکخراوەکانی مافی مرۆڤ لەسەرئاستی جیهان داوادەکرێت کە سزای لەسێدارەدان ڕابگیرێت.

ئاماری لەسێدارەدانی هاووڵاتییانی کورد لەساڵی ٩٢

بەپێی راپۆرتیهەواڵدەریی کوردپاØ› لە سەرەتای مانگی خاکەلێوەی ساڵی ١٣٩٢ی هەتاوییەوە هەتا کۆتایی مانگی رەشەمەی ساڵی ١٣٩٢ی هەتاوی ٦٥ هاووڵاتیی کورد لە زیندانەکانی ئێراندا بە تاوانی جۆراوجۆری وەک بازرگانی بە ماددەی هۆشبەر، کوشتن، دەستدرێژیی جنسی و کەسیش سیاسی لەسێدارە دراون و ٤ هاووڵاتیی دیکەش بەو تاوانانە بە سێدارە مەحکووم کراون. بەپێی ئەو ئامارە، ٢٠ هاووڵاتی بە تاوانی بازرگانی بە ماددەی هۆشبەر، ٢٠ هاووڵاتی بە تاوانی ئەنجامدانی "قەتڵ" و ٤ کەسی دیکە بە تاوانی "قەتڵ و دەستدرێژیی جنسی"، ٢ کەسی دیکە بە تاوانی "دەستدرێژیی جنسی" لە سێدارە دراون. هەروەها لە کۆی گشتیی ئەو ٦٥ کەسەی کە لە سێدارە دراون، تاوانی ٩ کەسیان روون نەبۆتەوە و ٩ کەسیشیان ئەندامی "باندی هیواتاب" بوونە.
هاوکات لەساڵی ١٣٩٢ی هەتاویدا، لەکۆی گشتیی ئەو ٦٥ کەسە، ٤ کەسیان لەبەر چاوی خەڵک لەسێدارە دراون و ٣ کەسیش لەو لەسێدارە دراوانە، لەکاتی ئەنجامدانی تاوانەکەیاندا تەمەنیان لەژێر ١٨ ساڵدا بووە، کە تەمەنەکەیان (١٢، ١٥ و ١٦ ساڵ) بووە. هەروەها لە ماوەی ساڵی ١٣٩٢ی هەتاویدا ٨٠ هاووڵاتیی دیکە لە زیندانی ناوچە کوردنشینەکانی ئێران لە سێدارە دراون کە لە کۆی گشتیی ئەو رێژەیە ٥ کەسیان ژن بوون، کە هەتا ئیستا شوناسی ئەو ٨٠ کەسە روون نەبۆتەوە، کە سەربە کام یەک لە نەتەوەکانی ئێران بوونە. لەلایەکی دیکەوه‌ لە ساڵی ١٣٩٢ی هەتاویدا، ٣ زیندانیی سیاسیی کورد بە ناوەکانی حەبیبوڵلا گوڵپەری‌پوور، رەزا ئیسماعیلی (مامەدی) و شێرکۆ مەعارفی لە سێدارە دراون. سامان نەسیم، سابیر موخەلید ماوانە و محەمەد عەبدوڵڵاهی سێ کەس لەو زیندانییە سیاسییە کوردانە بوون، کە بە تۆمەتی لایەنگری و ئەندامەتی لە حیزبە کوردییەکانی ئۆپۆزیسیۆنی حکوومەتی ئێران، لە ساڵی ١٣٩٢ی هەتاویدا حوکمی لەسێدارە درانیان بۆ بڕاوەتەوە. هاوکات لە ماوەی ساڵی رابردووی هەتاویدا ١١ زیندانیی مەزهەبیی کورد، بە تۆمەتی ئەندامەتی لە گروپە سەلەفییەکان، لەلایەن دەزگای قەزایی رژێمی ئاخوندی ێرانەوە حوکمی لەسێدارە درانیان بۆ براوەتەوە. جێگه‌ی باسه‌ که‌ لە ساڵی ١٣٩١ی هەتاویدا، سەرجەم ٥٦ هاووڵاتیی کورد لە زیندانەکانی ئێراندا و بە تاوانی جۆراوجۆر لە سێدارە دران، کە ئاماری ساڵی ١٣٩٢ بە بەراورد لەگەڵ ساڵی ١٣٩١ی هەتاوی ٩ کەس زیادبوونی بە خۆیەوە بینیوە.

ئێعدامی زیندانیێکیتر له‌ سه‌ره‌تای ساڵی نوێ

به‌ پێی راپۆرتی هه‌واڵده‌رییه‌کان، جینایه‌تکارانی رژێمی ئاخوندی له‌ درێژه‌ی ره‌وتی ئێعدامه‌کانی زستانی ئه‌مساڵ و له‌ سه‌ره‌تای ده‌ستپێکی ساڵی نوێ زیندانیێکیتریان له‌ زیندانی ناوه‌ندی سمنان له‌ سێداره‌ دا. به‌ پێی ئه‌م راپۆرته‌ به‌کرێگیراوانی رژێم له‌ زیندانی سمنان سه‌ر له‌ به‌یانی یه‌کشه‌ممه‌ ٢٤ی ره‌شه‌مه‌ زیندانیێکیان له‌و زیندانه‌ ئێعدام کرد.جێگه‌ی باسه‌ که‌ به‌ هاتنه‌ سه‌ر کاری حسن رۆحانی وه‌ک سه‌رۆک کۆماری نوێی رژێم، رێژه‌ی ئێعدامکردن زیندانیان له‌ ئێران به‌رز بوونه‌وه‌ێکی به‌رچاوی به‌ خۆوه‌ بینیوه‌.

سه‌ره‌تا 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49

دوایین هەواڵەکان

پەیامی دەستەی بەڕێوەبەری بەبۆنەی ۱۱بانەمەڕ، ساڵڕۆژی دامەزراندنی رێکخراوی لاوانی خەبات

لاوانی خه‌بات

1 ساڵ و 2 مانگ و 25 ڕۆژ و 23 کاتژمێر و 3 خوله‌ک له‌مه‌وپێش‌

ژنانی بوێر سەمبولی خۆڕاگری و مزگێنیدەری ئازادین

ڕێکخراوی لاوانی خەباتی کوردستانی ئێران

1 ساڵ و 4 مانگ و 7 ڕۆژ و 16 کاتژمێر و 20 خوله‌ک له‌مه‌وپێش‌

ڕاگەیندراوی ڕێکخراوی لاوانی خەبات, بەبۆنەی ۸ی مارس ڕۆژی جیهانی ژنان

ڕاگەیندراوی ڕێکخراوی لاوانی خەبات

1 ساڵ و 4 مانگ و 19 ڕۆژ و 15 کاتژمێر و 54 خوله‌ک له‌مه‌وپێش‌

ڕاگەیندراوی ڕێکخراوی لاوانی خەبات بەبۆنەی ڕۆژی زمانی زگماگی

1 ساڵ و 5 مانگ و 5 ڕۆژ و 23 کاتژمێر و 59 خوله‌ک له‌مه‌وپێش‌

محەممەد مێهدی کەرمی و محەممەد حوسەینی لەسێدارەدران

لاوانی خه‌بات

1 ساڵ و 6 مانگ و 17 ڕۆژ و 23 کاتژمێر و 6 خوله‌ک له‌مه‌وپێش‌

ڕاگەیندراوی ڕێکخراوی لاوانی خەبات بەبۆنەی ڕۆژی پێشمەرگەی سازمانی خەبات

لاوانی خه‌بات

1 ساڵ و 8 مانگ و 25 ڕۆژ و 18 کاتژمێر و 30 خوله‌ک له‌مه‌وپێش‌

٢٩هەمین رۆژی شۆرشی ژینا و کاردانەوە جیهانیەکان

1 ساڵ و 9 مانگ و 9 ڕۆژ و 18 کاتژمێر و 53 خوله‌ک له‌مه‌وپێش‌

لێره‌‌‌ ده‌‌‌رباره‌‌‌ی خۆتان بنووسن به کورتی

٢/ لینکی یوتوب

٣/ لینکی تویته‌‌‌ر